نیمکتها از جمله اصلیترین لوازم کلاسهای درس را تشکیل میدهد که برای نشستن دانشآموزان استفاده میشود. همه ما چندین سال از عمر گرانبهایمان را در مراکز آموزشی و مدرسهها در حال تحصیل هستیم. این مدت زمان به نوعی قسمتی از زندگی ما محسوب میشود که زمان زیادی بوده و نیازمند رعایت یک سری نکات و ویژگیها برای هر چه بهتر و سالمتر طی کردن این دوره است. در مدارس و مراکز آموزشی معمولا یک قسمت خاص برای آموزش دهنده قرار داده میشود. نیمکتها برای دانشآموزان و کسانی که برای کسب مهارتها وارد مراکز میشوند در نظر گرفته میشود. میز و صندلی مخصوص هم برای کسانی که در نقش معلم و آموزش دهنده هستند استفاده میشود. نیمکت مدرسه میتواند در چندین گونه متفاوت ساخته شده و استفاده شود. معمولا تمام نیمکتهای مدرسه از پایه آهنی و بدنه چوبی یا پلاستیکی ساخته میشوند. نکاتی را باید در هنگام استفاده از نیمکت مدرسه به یاد داشته باشید. در هنگام خرید اینگونه نیمکتها با توجه به ارگونومی مربوطه طراحی و ساخته شوند. با توجه به این ارگونومی، هنگام استفاده از نیمکت مدرسه باید پای دانشآموزان به صورت هم سطح با زمین قرار بگیرد. نوع ساخت و طراحی اینگونه نیمکتها باید طوری باشد که دانشآموزان بتوانند به راحتی در جای خود جا به جا شوند یا به نوعی میتوان گفت نباید تحت فشار باشند. با توجه به رعایت این نکات در طراحی ساخت نیمکت مدرسه، اگر دانشآموزان در طریقه نشستن خود نکاتی را رعایت کنند، هیچ مشکلی در سلامت جسم و خستگی بیش از حد برای آنها بوجود نخواهد آمد. طریقه نشستن دانشآموزان بر روی نیمکت مدرسه یا نیمکت چوبی باید به شیوه خاصی باشد که در ادامه به طور کامل برای شما بازگو میکنیم.
سلامت جسم در نشستن صحیح بر روی نیمکت مدرسه
با توجه به مدت زمان زیادی که برای تحصیل در مدارس گذرانده میشود نیاز است از روشهای کاربردی و مناسبی برای امن کردن حالت نشستن دانشآموزها استفاده شود تا در آینده دچار مشکل نشوند. در صورتی که این موارد رعایت نشود ممکن است در آیندهای نه چندان دور علاوه بر ایجاد مشکلات جسمانی نیاز به صرف هزینه بسیار زیادی برای رسیدن با حالت ایدهآل در سلامتی جسمانی فرد نمایند. پس بهتر است که از ابتدا به رعایت برخی نکات مهم در نحوه نشستن و استفاده از لوازم بهینه و ارگونومی نمایید. در هنگام نشستن قسمت کمر، لگن، ستون فقطات و پاها دخیل هستند. اگر هر کدام از این اعضا در شیوه مناسب و ایمنی خود قرار داشته باشند میتوان یک شیوه نشستن سالم را مشاهده کرد. کمر سالم، یک کمر قوی، انعطافپذیر بدون داشتن هیچ گونه درد است. وظیفه کمر سالم نگه داشتن و محافظت از اندامهای قسمت فوقانی بدن است. بعلاوه میتوان گفت که کمر از قسمت نخاعی و وصل کردن عضلات به بکدیگر هم کمک میکند. ستون فقرات که توسط کمر محافظت و نگهداری میشود به صورت طبیعی دارای سه قوس است که باید در تمام حالتهای مختلف بدن حفظ شود تا بتواند سلامت آن قسمت را تضمین کند. این سه قوس در ستون فقرات توسط شکم، باسن و عضلات نگهداری میشوند. در صورتی که نیمکت مدرسه در نوع اشتباه و نامناسبی انتخاب شود و یا اینکه طریقه نشستن دانشآموزان نامناسب باشد تاثیرات متفاوتی در قسمت کمر که مهمترین بخش از بدن را حفاظت میکند بوجود خواهد آورد. نشستن در حالت بهینه به گونهای است که پاها به صورت مستقیم بر روی سطح زمین قرار بگیرند. یعنی نه از صندلی آویزان شده و نه اینکه به صورت خمیده باشند. در برخی مواقع برای تغییر حالت پاها جهت رفع خستگی بهتر است آنها را بر روسی سطحی بالاتر از سطح زمین قرار دهیم.
شیوه درست نشستن بر روی نیمکت
در بهترین حالت نشستن بر روی نیمکت مدرسه یا سایر نیمکتهای دیگر باید نکاتی رعایت شود که در ادامه به ذکر آنها خواهیم پرداخت. علاوه بر حالت پاها که کمی قبل به آن اشاره شد، کمر باید به صورت طبیعی و عادی خود در حالتی که سه قوس طبیعی حفظ شود قرار بگیرد. با توجه به شیوه ساخت نیمکتها نمیتوان به حالت خمیده یا حالت خیلی راحت نشست بلکه باید کمر حالت صاف و طبیعی خود را حفظ کرده و باسن در حالی نزدیک به تکیه گاه قرار بگیرد تا بتوان با کما مایل شدن به عقب به راحتی تکیه داد. در این حالت علاوه بر حفظ حالت طبیعی قسمتهای مختلف بدن، خستگی زیادی به شمتهای اصلی و حساس تحمیل نمیشود. همین امر میتواند تاثیر بسیار زیادی در حفظ سلامتی و یادگیری آسان تر داشته باشد. نکته دیگر در حین نشستن این است که همواره به یک حالت مشخص نباشید و شیوه نشستن خود را تغییر بدهید. اگر از نیمکتهای ارگونومی استفاده کنید، فضای لازم و کافی برای تغییر حالت نشستن وجود دارد. در این نوع نیمکتها میزها به گونهای قرار داده شدهاند که با کمی میل شدن به قسمت جلوی نیمکت میتوان دستهای خود را در راستای بدن بر روی میز قرار داد. بعلاوه ذکر این نکته الزامی است که هنگام نشستن بر روی نیمکت با شرایطی فراهم باشد که صدمهای به پا یا کمر وارد نشود. نیمکت مدرسه در حالت استاندارد که ارگونومی است تمام نکات مربوطه در رابطه با نشستن صحیح را رعایت کرده و هیچ مشکلی در سایر قسمتها وجود نخواهد داشت. اگر با استفاده از روشهای گفته شده بتوانید حالت نشستن استاندارد و مناسب را برای نشستن خود فراهم کنید، میتوانید تا مدتها داشتن یک بدن سالم را بدون نگرانی بابت مشکلات مختلف کمر و پا تجربه کنید. پیشنهاد میشود که برای استفاده بهینه از نیمکتها علاوه بر روشهای نشستن صحیح، از مشخصات نیمکتهای مناسب و استاندارد آگاه شوید تا در صورت هر گونه مشکل و ناراحتی بلافاصله مراتب مربوطه را به مسئول مرکز مورد نظر اطلاع دهید.
انواع نیمکتها برای استفاده دانشآموزان
به طور کلی میتوان گفت که چند نوع نیمکت برای استفاده دانشآموزان در مدارس و مراکز آموزشی وجود دارد. برای طراحی و ساخت تمام این نیمکتها از جنس و مواد بسیار عالی و مناسب استفاده میشود. ذکر این نکته الزامی است که تمام نیمکتها دارای جنس عالی و شیوه ساخت بهینه نیستند و بهتر است در هنگام انتخاب میز و نیمکت آموزشی، به تمام نکات ایمنی و ارگونومی آنها توجه شود. نیمکتهای مخصوص استفاده در این زمینه حاوی یک قسمت برای نشستن و یک قسمت به عنوان میز است که بتوان از آن برای یادداشتبرداری و نوشتن مطالب استفاده کرد. میزها به شیوههای متفاوتی برای نیمکتها طراحی میشوند که نوع طراحی آنها نقش اساسی در نوع استفاده و راحت بودن میز خواهد داشت. تمام افراد حداقل یک مرتبه از این نیمکتها استفاده کردهاند و اگر از آنها سوال کنید میتوانند مشکلات و نکات مثبت این نیمکتها را به سادگی بازگو کنند. از مجله نیمکتهای مورد استفاده برای نشستن دانشآموزان میتوان به نیمکتهای دو نفره، صندلیهای تکی حاوی میز و صندلیهایی با میز چسبان به صورت یک طرفه اشاره کرد که به آنها صندلی دانشآموزی میگویند. هر کدام از این صندلیها میتواند در نوع با کیفیت ارائه شده یا به صورت نامناسب ساخته شود. نیمکتهای دو نفره در مدارس استفاده میشود و دارای یک میز برای استفاده دو نفر و یک طبقه برای گذاشتن وسیلهها داخل نیمکت است. این صندلیها میتوان در نوع 3 نفره هم استفاده شود و اغلب از جنس آهن و چوب میباشد. هنگام استفاده از این صندلیها باید به صورت کامل به نوعی که کمر دانشآموز از پشت به قسمت جلوی نیمکت عقبی بچسبد، بنشینید. معمولا این صندلیها به گونهای طراحی میشوند که دارای تکیهگاه نیستند و تکیهگاه آنها نیمکتی به همان شکل است که در پشت آن قرار میگیرد. میزان اندازه این صندلیها با توجه به قد دانشآموزان باید تنظیم شده باشد تا مشکلی برای پاها بوجود نیاید.
چگونگی استفاده ایمنی از صندلی دانش آموزی
از جمله نیمکتهای دانشآموزی میتوان به نیمکتهای تک نفره که معروف به صندلی دانشآموزی است اشاره کرد. این صندلیها دارای یک میز چسبیده در قسمت راست یا چپ صندلی بوده که برای نشستن بر روی آن باید میز را در حالت ایستاده قرار دهید. این نوع نیمکت معمولا برای مراکز آموزشی استفاده میشود. طراحی ساخت این نوع نیمکت به دلیل پیشرفت تکنولوژی و رعایت ارگونومی بسیار ایمنی بوده و مشکلی در ساختار بدنی افراد بوجود نخواهد آمد. امروزه این نیمکتها به صورت چسبیده به هم طراحی میشوند که به همین دلیل جا به جایی آنها بهتر و مناسبتر صورت میگیرد. از دیگر انواع نیمکتها برای استفاده دانشآموزان نوع خاصی از نیمکت است که دارای یک میز کوچک در قسمت جلویی میباشد. این نوع نیمکت میتواند در دو نوع متصل و به میز یا به صورت جداگانه ساخته شود. در نوع جداگانه که میز از صندلی جدا باشد میتوان به راحتی مکان مورد نظر برای صندلی را تنظیم کرده و در هر زمان مورد نیاز جا به جایی را انجام داد که حالت نشستن در شکل بهتر و مناسبتری قرار بگیرد. در حال حاضر برای ساخت این نوع نیمکتها، اصول ارگونومی به طور کامل رعایت میشود. همچنین این نوع نیمکت در قسمت زیرین میز خود یک قسمت برای نگهداری لوازم دانشآموزان دارد. با توجه به انتخاب مراکز آموزشی و مدارس میتوان از این نیمکتها استفاده کرد.
بهترین و سالمترین روش نشستن دانشآموزان بر روی نیمکت
برای حفظ سلامت دانشآموزان در مدارس و سایر مراکز آموزشی بهتر است از نیمکتهای مناسب و ارگونومی استفاده کنیم. این نیمکتها هیچ گونه آسیب شدیدی به بدن دانشآموزان وارد نمیکند و برای استفاده طولانی مدت مناسب هستند. از مهمترین مشخصه برای این نیمکتها میتوان به قابلیت تغییر اندازه متناسب با قد دانشآموز اشاره کرد. با توجه به این نکته که در کشور ما از این نوع نیمکتها استفاده نمیشود باید به طریقی روش نشستن بهینه و ایمن را به دانشآموزان آموزش داده تا در دوران تحصیل خود دچار مشکلات سلامتی نشوند. میتوان برای حفظ سلامت دانشآموزان از نشستن مداوم آنها بر روی این نیمکتها جلوگیری کرد. برای این کار معلمان میتوانند پس از گذشت مدت زمانی به آنها اجازه جابه جا شدن و بلند شدن از روی نیمکتها را بدهند. این کار بسیار ضروری خواهد بود چرا که اگر دانشآموزی در مدت زمان طولانی به صورت درست بر روی نیمکتها بنشیند باز هم دچار خستگی بدنی و ضعف عضلهها میشود.
اگر از زمان کودکی شیوه درست نشستن را به کودکان خود آموزش بدهید از مشکلات جسمانی و عضلانی آنها در دوران بزرگسالی جلوگیری خواهید کرد. یکی دیگر از روشهای جلوگیری از مشکلات سلامتی در این زمینه استفاده از حرکات ورزشی و نرمشی در زمانهای مشخص است. معلمان باید این گزینه را در کلاس خود اجرا کرده تا از هر گونه مشکل جسمانی مربوط به نیمکتهای نامناسب جلوگیری کنند. در صورتی که کلاسهای درسی در زمانهای کوتاهی برگزار میشود، میتوان برای رفع خستگی از زنگهای تفریح استفاده کرد. در این زمان کم با جنب و جوش زیاد در کنار تحرک بالا به صورت حرکات کششی میتوانید خستگی نشستن طولانی مدت را در بدن خود برطرف کنید. به همین صورت میتوانید از از آسیبهای بدنی جدی جلوگیری کنید. این نکات کوچک میتواند مشکلات نیمکهایی که استاندارد نبوده و به صورت ارگونومی طراحی نمیشوند را تا حدود بسیار زیادی جبران کند. در صورتی که قد دانشآموزان با نیمکتهایشان سازگار نیست شما باید با توجه به اندازه نیمکتها برای آنها یک جای مناسب برای نشستن را انتخاب کنید.